Ordú Caomhnaithe Uisce eisithe ag Uisce Éireann do Sholáthar Uisce Réigiúnach an Mhuilinn Chearr mar iarracht ar an soláthar a chosaint chun críocha bunriachtanacha.

Tá cur i bhfeidhm an Ordaithe seo ag tarlú tar éis tréimhse aimsire tirime thar an ngnáth don tráth seo den bhliain agus leibhéil uisce fhíor-ísle sa Loch Uail mar thoradh air sin.

Dé hAoine, 2 Bealtaine 2025: Tá sé deimhnithe ag Uisce Éireann go mbeidh Ordú Caomhnaithe Uisce, ar a dtugtar cosc ​​ar osáin uisce de ghnáth, i bhfeidhm do Sholáthar Uisce Poiblí Réigiúnach an Mhuilinn Chearr, ó mheán oíche, Dé Máirt an 6 Bealtaine 2025 ar feadh tréimhse sé seachtaine.

Freastalaíonn Soláthar Réigiúnach an Mhuilinn Chearr, a fhaightear ó Loch Uail, ar 50,000 custaiméir ar fud limistéar mór de Chontae na hIarmhí, lena n-áirítear Baile an Mhuilinn Chearr agus na ceantair máguaird, chomh maith leis na pobail Bhaile na Carraige, Maigh Mhórdha, An Baile Mór, An Móta, Ráth Eoghain, An tSráid, Ráth Conarta, Cill Liúcainne, Baile Mhic Cearúil, Cionn Átha Gad, Bealach Bhaile an Mhuilinn, Baile an Tirialaigh, Cill Bheagáin, Baile na nGabhar, Baile Chaisleán na nGeochagán, Baile Réamainn, agus Baile Átha an Urchair. Ní bhaineann an t-ordú ach le limistéir a sholáthraíonn Loch Uail uisce dóibh agus ní áirítear ann faoi láthair custaiméirí i mBaile Átha Luain ná i dTuaisceart an chontae a bhfreastalaíonn Ionad Cóireála Bhaile Áine orthu. 

Eisíodh an tOrdú Caomhnaithe Uisce mar iarracht ar an soláthar uisce a chosaint chun críocha bunriachtanacha. Feicfear na fógraí i nuachtáin náisiúnta inniu an 2 Bealtaine 2025, i gcomhréir le ceanglais reachtúla ina leagtar amach an toirmeasc ar úsáid osán gairdín agus úsáidí neamhriachtanacha eile uisce.

Tá cur i bhfeidhm an Ordaithe seo ag tarlú tar éis tréimhse fhada aimsire tirime mar aon le héileamh seasta, rud a chiallaíonn go bhfuil an soláthar uisce ag Loch Uail, faoi dhianstrus. 

Tá na leibhéil uisce ag Loch Uail níos ísle go mórmhór ná mar a bhí taifeadta roimhe seo ag tráth seo na bliana. Táthar ag súil, bunaithe ar an ngnáth-threocht, go dtosóidh leibhéil an uisce ag ísliú anois do thréimhse an tsamhraidh. Meastar go bhfuil leibhéil shuntasacha báistí thar thréimhse fhada ama de dhíth le go dtiocfaidh an fhoinse chuici féin. Is loch é Loch Uail a fhaigheann a chuid uisce ón bhfoinse uisce agus tógfaidh sé roinnt míonna ar aon bháisteach a thiteann inniu scagadh trí ithreacha agus buncharraig sula sroichfidh sí an loch.

Ó mhí Bhealtaine 2024 i leith, tá an bháisteach sa Mhuileann gCearr faoi bhun an mheáin i gcomparáid le taifid stairiúla báistí. Rinneadh 656mm de bháisteach a thomhas i stáisiún aimsire an Mhuilinn Chearr ina aice láimhe idir Bealtaine 2024 agus Márta 2025 i gcomparáid le taifid stairiúla de 897mm don tréimhse chéanna. Tá tréimhse bhreise aimsire tirime, te tuartha go luath i mBealtaine. Ní dócha go mbeadh an bháisteach atá tuartha don tráth seo den bhliain leordhóthanach chun an staid a dhéanamh níos fearr ar bhonn suntasach do Loch Uail de réir mar a dhruidimid isteach i dtréimhse luath an tsamhraidh.

Tá sé ríthábhachtach go dtabharfar Ordú Caomhnaithe Uisce isteach anois ar Sholáthar Uisce Poiblí Réigiúnach an Mhuilinn Chearr chun an baol go mbeidh srianta agus bristeacha cumhachta ann sna seachtainí agus sna míonna atá amach romhainn a laghdú.

Dúirt Jim Fitzgerald, Bainisteoir Sinsearach Oibríochtaí Réigiúnacha le haghaidh Uisce ag Uisce Éireann: "Tugann Uisce Éireann tús áite dár soláthar uisce a chosaint lena úsáid i dtithe, i ngnólachtaí agus i seirbhísí bunriachtanacha. Beidh sé tugtha faoi deara ag an bpobal áitiúil go bhfuil leibhéil uisce Loch Uail fós níos ísle ná mar is gnách don tráth seo den bhliain. Tharla sé sin mar gheall ar bháisteach a bhí laghdaithe go suntasach le linn na 12 mhí seo caite. Cé go mbraitheann sé go minic go mbíonn neart báistí in Éirinn, léirítear leis na sonraí go raibh fómhar agus geimhreadh te agus tirim againn a bhí neamhghnách don séasúr. Mar thoradh air sin, níor athlíonadh an Loch Uail mar is gnách de réir an tséasúir, agus táimid ag dul isteach i míonna an tsamhraidh le leibhéil uisce níos ísle ná an meán."

"Mar fhreagairt air sin, mhéadaíomar ár n-iarrachtaí ar sceitheadh a bhrath, ar phíopaí a dheisiú, agus ar bhainistíocht fhoriomlán an líonra. De réir mar a leanann an t-éileamh ag sárú an tsoláthair agus le tuilleadh aimsire tirime tuartha, rinneamar an beart breise d’Ordú Caomhnaithe Uisce a chur i bhfeidhm chun an soláthar uisce áitiúil a chosaint."

"Tá sé an-soiléir ó shonraí Uisce Éireann go gcruthaítear borradh faoin éileamh ar uisce nuair a bhíonn an aimsir te. A bhuí le haimsir mar sin, is é is dóichí go n-úsáidfear osáin le haghaidh garraíodóireachta, fóillíochta agus cuspóirí eile. Tá úsáid osáin uisce ar feadh uair an chloig, áfach, cothrom leis an méid uisce a úsáideann teaghlach meánmhéide gach lá agus de ghnáth is úsáid neamhriachtanach uisce é sin."

"Tarlaíonn tabhairt isteach an Ordaithe seo tar éis sraith beart a chuir Uisce Éireann i bhfeidhm le cúpla mí anois chun soláthairtí uisce a chosaint, lena n-áirítear ár n-iarrachtaí a threisiú chun sceití criticiúla a bhrath agus a dheisiú sa líonra uisce agus feachtas feasachta poiblí atá dírithe ar fheasacht a ardú ar an tábhacht a bhaineann le caomhnú uisce i rith na bliana iomláine."

"Leanfaimid le hanailís a dhéanamh ar leibhéil úsáide uisce fad a bheidh an tOrdú Caomhnaithe Uisce i bhfeidhm. Tá sé ríthábhachtach go ndéanfar ár soláthar uisce a chosaint má táimid chun an baol go mbeidh srianta agus bristeacha cumhachta ann sna seachtainí agus sna míonna atá amach romhainn a laghdú."

"Le linn na tréimhse seo, táimid ag tacú lenár n-úsáideoirí uisce tráchtála agus ag tabhairt comhairle dóibh maidir le caomhnú uisce agus táimid á spreagadh chun leanúint lena n-iarrachtaí chun úsáid neamhriachtanach a sheachaint."

"Tá a lán leideanna úsáideacha ann chun uisce a chaomhnú ar ár suíomh gréasáin ach is iad na príomhtheachtaireachtaí an t-osán agus an scairdniteoir a fhágáil sa bhothán; uisce tí a athúsáid don ghairdín; agus cithfholcadáin níos giorra a ghlacadh. Iarraimid ar gach uile dhuine a chion féin a dhéanamh ionas gur féidir linn an soláthar uisce a choimeád ar feadh mhíonna an tsamhraidh," a dúirt Jim.

Cuirtear toirmeasc leis an Ordú Caomhnaithe ar úsáid osán uisce gairdín agus ar úsáidí neamhriachtanacha eile uisce ag úsáideoirí tí agus ag áitribh tráchtála le haghaidh gníomhaíochtaí neamhthráchtála, mar shampla gairdíní atá ceangailte le háitreabh gnó a uisciú.

Chun cuidiú le daoine níos mó a fhoghlaim faoi uisce a shábháil, d’fhorbair Uisce Éireann áireamhán caomhnaithe atá éasca le húsáid ionas gur féidir leo a oibriú amach cá mhéad uisce atá á shábháil acu faoi láthair agus conas is féidir leo níos mó fós a chaomhnú. Tá an t-áireamhán ar fáil inár rannán maidir le caomhnú áit ar féidir leat go leor leideanna úsáideacha a fháil freisin maidir le huisce a shábháil.

Is féidir le baill den phobal sceití ar bith sa líonra uisce poiblí a thuairisciú trí theagmháil a dhéanamh le hUisce Éireann 24/7 ag 1800 278 278 nó ar water.ie.

Soláthar Uisce Réigiúnach an Mhuilinn Chearr (Loch Uail)

• Baile an Mhuilinn Chearr agus ceantair máguaird
• Baile na Carraige
• Maigh Mhórdha
• An Baile Mór
• An Móta
• Maigh Bhachla
• An tSráid
• Ráth Eoghain
• Lios Mhic Gofraidh
• Tigh Munna
• Muilte Farannáin
• Bun Brosnaí
• Ráth Conarta
• Cill Liúcainne
• Ráth Fhearna
• Baile Mhic Cearúill
• Cionn Átha Gad
• Bealach Bhaile an Mhuilinn
• Bealach an Tirialaigh
• Baile Uí Dhálaigh
• Cill Bheagáin
• Baile na nGabhar
• Baile Réamainn
• An Díseart
• Baile Átha an Urchair
• Baile Chaisleán na nGeochagán